Ze liepen hand in hand, stralend, terwijl de bruidsmeisjes rozenblaadjes naar ze toewierpen. Bijna niemand hield het droog bij zulks ontwapenend liefdesgeluk. Ook ik pinkte stiekem een traantje weg, terwijl ik dat met mijn enthousiaste geklap probeerde te verbloemen.
Ineens overviel het me, vorige week. De betekenis van vrijheid.
Malala Yousafzai, met haar 17 jaar eigenlijk nog een kind, won de Nobelprijs voor de Vrede, voor haar strijd voor onderwijs voor meisjes in Pakistan. Kippenvel.
Het is deze maand 25 jaar geleden dat de protesten in Leipzig begonnen, die leidden tot de val van de Berlijnse muur. Met het gevolg daarvan (een Oostduitser die Europa in is getrokken) woon ik samen. Gelukkig.
25 jaar geleden werd het geregistreerd partnerschap in Denemarken voor het eerst opengesteld voor homo’s. Later werd een kerkelijk huwelijk ook mogelijk. En stonden wij voor het huwelijk van onze twee vrienden te klappen en te fluiten en te proosten. Weer kippenvel.
Dat homohuwelijk, dus.
Dat is om twee redenen bijzonder, hier in Denemarken. Eerst was er het partnerschap, en daarna kwam het burgerlijk en kerkelijk huwelijk, ingezegend door een echte priester.
1989: Partnerschap
De eerste reden dat Denemarken een beetje bijzonder is met homorechten, is het geregistreerd partnerschap. In oktober 1989 (inderdaad, toen een paar kilometer verderop de Berlijnse muur begon te barsten) was Denemarken het eerste land ter wereld waar koppels van hetzelfde geslacht een geregistreerd partnerschap werd toegestaan. In heel veel landen duurde het nog een jaar of twintig voor dit mogelijk werd. Als het überhaupt al kan.
2012: Huwelijk
Je denkt nu misschien: hee, was Nederland niet juist pionier met homohuwelijken? Ja, dat klopt. In 2001 haalde Nederland de wereldpers met het eerste echte homohuwelijk ter wereld. Op het gemeentehuis in Amsterdam. Dat kon in Denemarken heel lang niet voor homoseksuele koppels. Dat was omdat de kerk dwars lag. Denemarken heeft namelijk een staatskerk, en een staatshuwelijk heeft dezelfde status als een kerkelijk huwelijk (so far dus voor scheiding van kerk en staat in moderne landen – daarover in een volgende blogpost, ooit, meer). De kerk kon dus het staatshuwelijk voor homoseksuelen tegenhouden.
Maar.
De Deense kerk heeft toegegeven. En het kerkelijk huwelijk sinds 2012 ook opengesteld voor homo’s. Een priester mag nog wel weigeren, maar als instituut is de kerk verplicht huwelijken in te zegenen.
Daarmee loopt Denemarken na een paar jaar achterstallig onderhoud op trouwgebied in één klap weer voorop in de vaart der volkeren. Want waar vind je elders een dominee die een homoseksueel stel zal trouwen?
Hear, hear voor Denemarken! Hier in Duitsland zijn ze nog lang niet zo ver… Een eingetragene Partnerschaft is er, maar het huis-tuin-en-keuken huwelijk niet, laat staan het kerkelijk huwelijk. Duitsland is nog niet helemaal losgekomen uit de Middeleeuwen…