Net als overal heb je ook hier talentenjachten als X-factor. Genadeloze en pijnlijke programma’s waarin iedereen baas mag zijn over zijn eigen American Dream. Heel on-deens, want de wet van Jante schrijft hier voor dat niemand beter is dan een ander.
Wat daarentegen wél heel Deens is, is de verstikkende drinkcultuur waarin je vooral gelijk moet zijn met de rest. Wie weinig of niet drinkt, is saai of zwanger.
En toen kwam vorige week het gratis dagblad metroxpress. De helden. Ze bedachten een concept dat deze streberige American Dream-televisie naadloos deed integreren met het laten-we-vooral-allemaal-normaal-doen-en-dronken-worden dat zo kenmerkend is voor de Deen. Ze lanceerden het grote X Factor drankspil (drukspil). Toch een opluchting, dat de Deense journalistiek haar maatschappelijke verantwoordelijkheid serieus neemt, dacht ik toen ik het las.
Saaiheid verdrijven
Het was immers al het achtste seizoen van X-Factor, beargumenteerden ze, en het wordt toch nooit wat met die winnaar. Dan kun je je vrijdagavond, als je het niet kunt laten om te kijken, of wordt gedwongen, wat opleuken met het grote X-factor drankspel. Benodigdheden: veel bier (als je meer van de Breezer bent, mag dat ook), veel rode wijn, en veel sterke drank voor de shots (alles van Gammeldansk tot Gajol).
Vervolgens de spelregels. Als jurylid Blachmann met zijn hoofd begint te knikken wanneer hij van een lied geniet, drink je een slok rode wijn. Als je een vervelende moeder ziet, twee slokken bier. Deelnemer met moeilijke jeugd: bier ad fundum. Een shot is pas voorbehouden aan de schaarse momenten dat de presentatrice het woord ‘fantastisch’ gebruikt. Enzovoort. Enzovoort. Aldus volgt er een lijst van zo’n 15 regels.
Alcoholcampagnes
Na mijn eerste verwondering over dit initiatief (hoe dronken zou je worden als je, zoals Denen plegen te doen, netjes alle regeltjes volgt?) kwam het ongemak. Hoe werd hierop gereageerd, in een land waar alcoholisme nogal een probleem is, en de campagnes je om de oren vliegen? Die ochtend was ik nog langs een billboard gefietst met daarop heel groot de tekst: ‘Ik ben heel trots op mijn vader’ en daaronder in kleine letters ‘want hij is afgekickt’. Ik vroeg me af of mensen zich boos zouden maken over het aanzetten tot alcoholmisbruik.
Verontwaardiging
Ik ging dus op zoek. Naar reacties. Verontwaardiging. Of op zijn minst twijfel. Mensen die er schande van spraken, dat een krant (hoewel commercieel en populistisch) aanzet tot dit soort ongezond en destructief gedrag. Ik keek op Facebook, naar de reacties onder het artikel. Ik googelde Deense nieuwssites. Zocht op Twitter. Wat ik vond, waren vrienden die elkaar aanzetten tot deelname. Lovende woorden van de redactie, dat lezers het vorige week zo leuk hadden gevonden. Verder niets.
Jante boven alles
Dit land maakt zich niet druk om volksgezondheid of Saoedische bloggers die lijfstraffen krijgen. Dit land maakt zich druk over de kroonprins, die in zijn haast om op tijd bij een televisieprogramma te zijn, zijn chauffeur door liet rijden over een brug die een minuut daarvoor wegens stormgevaar gesloten was.
Niemand is hier immers meer dan een ander. Dronken of niet.