Het is januari. Potver. Dat betekent Scandinavische winterdagen zonder noemenswaardig kerstentertainment of oudejaarsrituelen. Maar: het betekent ook dat het tijd is voor de normale dingen die een normaal mens in een normale stad als Kopenhagen doet. Fietsen, dus, onder andere. In de maand januari zal ik het fietsleven hier met regelmaat onder de loep nemen.
Zoals het een hoofdstedeling betaamt, zijn Kopenhageners (op sommige onderwerpen) ronduit arrogant waar het hun eigen stad betreft. Dat zie je hier vooral terug in de hooghartigheid waarmee ze zichzelf tot fietshoofdstad van de wereld uitroepen.
Overtuiging
Zo op het eerste gezicht lijkt dat geloofwaardig: je struikelt hier over de fietsenwinkels, de fietspaden worden intensief gebruikt, soms tot wel 3 rijen dik (slow lane rechts, fast lane aan de linkerkant), en ook expats uit de meest fietsvreemde landen zwichten bij aankomst vrijwel meteen. Net als in Nederland. Van oudsher is Denemarken een groen georiënteerd land, dat de lucht (en de rest) graag schoon houdt. Bovendien is de vrijetijdscultuur erg gericht op sport en beweging. Tot zover allemaal uiterst logisch dus.
Chauvinisme
Maar toch knaagde het aan mijn Nederlandse hart, al dat tromgeroffel. Want als je wat beter kijkt, dan zie je dat ze goed zijn met fietsen, maar vooral in Public Relations. Niet onbelangrijk, zeker voor het creëren van bereidwillig fietsvolk, maar in hun chauvinistische enthousiasme verliezen de Denen de realiteit weleens wat uit het oog. Nederland staat namelijk al jarenlang bovenaan de fietslijstjes.
De cijfers
Jaarlijks aantal fietskilometers per persoon:
> Denemarken 535 km
> Nederland 803 km
Aandeel fietsreizen op het totaal aantal reizen:
> Denemarken: 16 procent
> Nederland: 24 procent
Aandeel forenzen van huis naar station:
> Denemarken: 20 procent (5 procent pakt vervolgens aan de andere kant van het OV wederom een fiets)
> Nederland: 40 procent (10 procent aan de andere kant)
Aantal fatale ongelukken met fiets:
> Nederland: 15 per 1 miljard gereden mijlen
> Denemarken: de helft van het aantal in Nederland
Deze laatste ongunstige cijfers voor Nederland hebben deels te maken met het grotere aandeel oudere fietsers dat op een (onhoorbare maar snelle) elektrische fiets fietst. Ook gaan er kwade stemmen dat het fietsen zonder helm hier debet aan is.
En dan, het lijstje van beste fietssteden (Bron: Copenhagenize Bike Index 2013)
1. Amsterdam (1)
2. Copenhagen (2)
3. Utrecht (new)
4. Seville (new)
4. Bordeaux (new)
5. Nantes (new)
5. Antwerp (new)
6. Eindhoven (new)
7. Malmö (new)
8. Berlin (5)
9. Dublin (9)
10. Tokyo (4)
De drie Nederlandse steden in de top 10 staan er vanuit traditie, of ‘status quo’, zoals de onderzoekers achter de index stellen, en niet vanwege hun innovatieve aanpak. Daar zit een zeker risico in, gezien de Nederlandse neiging op ‘zijn lauweren te rusten’, aldus de Index-makers. In de toch al steeds drukker wordende steden zou de auto zomaar weer eens terrein kunnen winnen, ten koste van de fietser. Met files, luchtverontreiniging en parkeerproblematiek tot gevolg. Bij nieuwkomers zoals Nantes en Malmö geldt daarentegen weer wel dat ze op een vernieuwende manier bezig zijn met hun fietsinfrastructuur en het stimuleren van fietsen.
Nederland zou dus zomaar ingehaald kunnen worden, als fietsland. Door een enthousiast chauvinistische Deen bijvoorbeeld.
2 thoughts on “Fietsen: wie is de beste?”