Er is een fascinerende ‘love affair’ gaande tussen Scandinavië en de ijsco. De drie Scandinavische landen (en Finland) eindigen wereldwijd op nummer 1, 2, 3 en 4, gemeten in jaarlijkse ijsconsumptie per persoon. De Deen lepelt zo’n 10 liter ijs per jaar naar binnen.
Waar dat enthousiasme vandaan komt? Ik heb geen idee. Wellicht is er geen beter en gemakkelijker te omarmen symbool voor het zomergevoel dan de ijsco. Na een lange, donkere winter, … etcetera etcetera.
Belangrijk
Waar Nederlanders een ijsje zien als een vanzelfsprekende traktatie op een warme dag, zoals je ook onnadenkend een stukje chocola in je mond stopt bij een vier-uur-dipje, is een echt goede (en volgebouwde) ijsco voor een Deen zo ongeveer hetzelfde als een goed gebrouwen speciaalbiertje. Of een door oma versgebakken appeltaart.
Iedere zichzelf respecterende gemeenschap heeft niet alleen een eigen microbrouwerij, maar ook een eigen ‘ismejeri’ (letterlijk vertaald iets als ijszuivelaar).
Rijendik
Op de eerste mooie dag van het jaar staat men rijendik te wachten voor ijssalon Paradis. Deze keten maakte zichzelf in een klap tot de held van de Denen, door op deze dag gratis ijsjes weg te geven. Ook andere ijssalons kunnen het ijs niet aanslepen, overigens, op mooie dagen. Meestal is het dan ook nog zo dat je alle smaken (gezouten caramel, danablue met bosbessen, drop met cranberry, basilicum, lokaalbier, enzovoorts enzovoorts) geproefd moet hebben voor je je bestelling daadwerkelijk plaatst. Dat verklaart wel iets van de lange rijen, natuurlijk.
Gammeldags
Het allerbeste ijs dat je kunt krijgen, is ‘gammeldags is’: ouderwets ijs. IJsco’s uit grootmoeders tijd. Van echte room, met echt fruit, en al dat soort ambachtelijks. Wie het waagt iets fabrieksmatigs, of een Magnum of Calippo te bestellen, is een beetje gek in zijn hoofd. Of een buitenlander. Of allebei.
Gammeldags med guf
Het aller-allerbeste ijs dat je kunt krijgen, is ‘gammeldags is’ met ‘guf’. Guf is te vertalen als ‘snoep’, of ‘lekkers’. Dat betekent dus dat je bovenop de bolletjes roomijs een zo hoog mogelijke stapel aanbrengt van nog meer room, winegums, chocolade, flødebollen, en andere versiering. Hoe meer, hoe beter.
Er is immers altijd wel een excuus voor nog een laagje extra?
- Bolletje 1: ik neem maar één bolletje.
- Bolletje 2: ach, een extra bolletje kost maar 5 kronen.
- Bolletje 3: omdat het zomer is!
- Laag room: ach, je leeft maar één keer.
- Vruchtenjam: zo krijg ik ook wat fruit binnen.
- Flødebol: je kunt ook té gezond gaan doen.
Enthousiast geworden? Hier vind je de beste ijscotips van collegablogger Laura, in Kopenhagen.
Hej Caroline,
Unfortunately, I don’t understand Dutch, but this seems like a lovely article. I especially love the “excuses” picture! Thanks for the mention 🙂
Cheers from Copenhagen,
Laura
Hi Laura, thanks and more than welcome! I like your blog so will refer to it whenever relevant 🙂
Hey, wat leuk om wat achtergrond info over t hemelse ijs wat ik vorige week tijdens Mn vakantie in Denemarken heb geproefd en ik niet meer uit Mn hoofd krijg daarom hoopte ik of jij toevallig weet of dit te bestellen is in NL? Mvg