Denemarken en Nederland lijken meer op elkaar dan we ons lijken te (willen) realiseren. De grootte, het vermogen tot zelfspot dat daaruit volgt, de rol die we (denken te) spelen in de wereld, de fietscultuur, en zo kan ik nog wel even doorgaan. Ik ben dan ook van mening dat beide landen veel meer voor elkaar kunnen betekenen dan ze nu doen. Enfin, dat is materiaal voor een andere keer.
Want wat echt typisch alleen maar Nederlands is, is Sinterklaas. In geen enkel ander land in de wereld wordt Sinterklaas op zo’n knusse en identiteitsbepalende manier gevierd als in Nederland. Niet voor niets haalden we wereldwijd alle grote kranten, ten tijde van de Zwartepietendiscussie (hoe staat het daar eigenlijk mee?).
En toch. Ondanks het écht Hollandse karakter van Sinterklaas en alles wat daarbij hoort, vond ik hier in de supermarkt pepernoten.
Pebernødder, heten ze hier. Ze zijn iets lichter van kleur dan die van ons (ok, ik geef toe, ik heb kruidnoten gebruikt als vergelijkingsmateriaal en ja, die zijn echt anders dan pepernoten). En ze worden niet door Zwarte Piet door de ruimte gestrooid.
Maar verder?
Op de ingrediëntenlijst van de pebernødderverpakking staat: kaneel, muskaat, gember, kruidnagel, nootmuskaat, kardemom. In Nederland kopen we speculaaskruiden om kruidnoten te maken, en daar zit in: kaneel, gemalen nootmuskaat, kruidnagel, gember, peper, en soms (voor een meer traditioneel recept) gemalen anijs.
Misschien is het dus wel zo dat peper- of kruidnoten al onderdeel van de noordwesteuropese cultuur waren voordat onze hedendaagse Sinterklaas en Zwarte Piet ze adopteerden. Want al in de 18e eeuw kwam de receptuur voor peperkoekjes, die ook bij ons heeft geleid tot de ontwikkeling van peper- of kruidnoten, naar Scandinavië. Hans Christian Andersen (1805-1875) refereert er in ieder geval naar in zijn sprookjes.
Hier in Denemarken zijn pebernødder inmiddels een standaard onderdeel van de juleglaede (kerstvreugde): ‘s middags staan ze als snackje bij de koffie of thee op tafel en ze worden in eetbare of papieren bakjes opgehangen in de kerstboom. Ook worden ze gebruikt voor… kinderspelletjes.
Zo zie je maar: we lijken écht veel meer op elkaar dan we op het eerste gezicht dachten.
Velbekommen (eet smakelijk)!
