Ondeugende biertjes

Vorige week maakte ik kennis met Morten en Jacob: twee gezonde Deense jongens die houden van een biertje, een grapje en een verzetje op zijn tijd. Met hun naïeve, maar typisch Deense relativerende kijk op het leven brachten ze de Zweedse biermarkt vorig jaar in rep en roer. Dat ging als volgt.

In de jaren ’90 was er van de Deense biermarkt, die 100 jaar daarvoor nog bestond uit honderden brouwerijen, weinig meer over. Carlsberg, Tuborg en een paar andere namen hadden alle kleine brouwerijen opgeslurpt. Denemarken moest het doen met slechts 13 brouwerijen. Jammer, vonden de leden van de ‘Danske Ølenthusiaster’ -Deense bierenthousiastelingen- want dan begint alles hetzelfde te smaken: als vlakke ‘pilsner’. En dat terwijl je zoveel meer met bier kunt doen (gelukkig weten we dat in Nederland inmiddels ook).

Enfin, onze gezonde Deense jongens, Morten en Jacob, waren het daar hartgrondig mee eens. In de jaren ’90 studeerden ze zelf nog aan HTX, de technische hogeschool in Kopenhagen. Voor een praktijkproef chemie besloten de jongens hun persoonlijke interesse te volgen en zo kwam het dat ze maar eens probeerden een biertje te brouwen. Alles in naam der wetenschap, immers.

Zelf vonden ze hun hobby nog niet echt een smaaksucces, maar per ongeluk kwam een van de biertjes elders terecht. En zomaar, pardoes, kreeg dat een uitzonderlijk goede rating op de website ratebeer.com. Dit is een gebruikers-review-website, een beetje zoals iens.nl dat doet voor restaurants, waar bierenthousiastelingen wereldwijd cijfers geven aan biersoorten. Hoewel het een Amerikaanse website is, zitten er buitenproportioneel veel Denen in de lijstjes met top-beoordelaars.

Zo gebeurde het dat hun brouwerijtje, Amager Bryghus, op een industrieterrein ten zuiden van de stad, steeds meer aanhangers kreeg. Van locals in dit deel (Amager) van Kopenhagen, maar ook van Amerikanen en Australiërs, die ineens bestellingen begonnen te plaatsen. Terwijl hun bedrijfsvoering, planning en toekomstvisie nog steeds werden gekenmerkt door jongensgrapjes, chaos en een vleugje ‘Dansk ironie’ (neem jezelf vooral niet te serieus), brachten ze een uiterst succesvolle ‘zeven zonden’-serie op de markt. Jaloezie, gierigheid, trots, lust: het smaakt nu eenmaal beter in de vorm van een biertje. Hun huisillustrator van destijds 18 jaar oud verzon er gretig mooie plaatjes bij.

En toen kwam buurland Zweden langs voor een bestelling.

Zweden, moet je weten, wordt door de Denen gezien als het land waar politieke correctheid hoogtij viert. Waar niemand zegt wat hij echt vindt. Waar meisjes niet met roze poppen mogen spelen, vanuit het oogpunt van gelijkheid. Waar alle mannen gecastreerd en homo zijn, omdat ze zich niet tegen het feminisme durven uit te spreken. De Denen lachen daar heel hard om, denkend dat ze zelf echt héél anders in elkaar zitten.

Enfin, de Zweedse importeur die bij Amager Bryghus op de stoep stond, had wel interesse in de zeven-zonden-serie. “Maar,” zei hij “het moet wel even langs Systembolaget, de staatsslijterij.”

“Prima”, zeiden Morten en Jacob. “Dan sturen we toch wat samples op en dan leg je het daarna in de winkels?”

“Prima”, zei de Zweedse ambtenaar bij Systembolaget. “Maar niet met deze naam en dit primitieve, seksistische label. Alcohol en seks: dat gaat nu eenmaal niet samen.”

Zo kwam het dat de brave broeders Morten en Jacob gesommeerd werden tot Scandinavische censuur. Want je zou als Zweed eens kunnen denken dat het drinken van bier leidt tot lust, of nee, sterker nog, tot halfnaakte vrouwen in je badkuip. Dat kun je die onschuldige Zweedse bierdrinkers niet aandoen.

Er moest dus een alternatief label komen. De illustrator bleef gretig plaatjes maken: hij kleedde de dame iets meer aan, paste de tekst aan, gaf haar ander haar. Maar het mocht niet baten. Hoe vaker de Zweden ‘nee’ zeiden, hoe lolliger de brouwers het vonden. Een bierblogger kreeg er lucht van, waarna Zweedse kranten erover gingen schrijven. En vervolgens doken de internationale media erop: ‘Deens bier te sexy voor Zweden’.

Maar Systembolaget gaf niet toe. Lust moet je nu eenmaal censureren.

Aldus geschiedde. Lust ging op zwart.

Maar Morten en Jacob, die vinden het allemaal prima. Zij brouwen gezellig verder, en staan vriendelijk de meneren en mevrouwen Jonsson uit Malmö te woord, als ze een flesje ongecensureerde Lust komen kopen aan de Deense kant van de Øresundsbrug. Zodra meneer en mevrouw Jonsson de brug weer over rijden met Deense Lust in hun achterbak, gniffelen de beide vrienden zich alweer in een volgend ondeugend jongensavontuur.